Hoe goed heeft de claimorganisatie haar zaken voor elkaar?
Over claimorganisaties is de afgelopen jaren veel geschreven. En zeker niet altijd even positief. Er was veel onduidelijk over hoe deze organisaties in elkaar staken en hoe de bestuurders betaald werden. Gedupeerden die zich aansloten bij een claimorganisatie kwamen er soms bekaaid van af. Gelukkig zijn er ook succesverhalen. Zo is er onlangs door een claimorganisatie een akkoord bereikt over een oplossing voor deelnemers aan de Staatsloterij. Zo kun je nog eens een gokje wagen.
De Staatsloterij heeft in de jaren 2000 tot en met 2007 en bij de Koninginnedagtrekking 2008 misleidende teksten gebruikt bij de communicatie over hoge prijzen. In de trekking werden ook niet verkochte loten meegenomen waardoor de kans op het verkrijgen van een prijs daalde. Door de Stichting Staatsloterijschadeclaim is een schikking tot stand gekomen. Alle deelnemers van belangenorganisaties ontvangen een vergoeding van 40 euro en alle spelers van toen kunnen meedoen aan een Bijzondere Trekking. De Staatsloterij heeft inmiddels ook spijt betuigd en daarmee komt een einde aan deze langslepende zaak die in de bijna 300-jarige historie niet had mogen gebeuren.
De problematiek van de Staatsloterij is geen zaak op zich. Bij meerdere claims geldt dat het lang duurt voordat er een uitspraak is. De claimorganisatie moet dan ook over een lange adem beschikken en juridisch ook goed geschoold zijn om opgewassen te zijn tegen de organisatie waartegen de claim wordt ingediend. De lange looptijd van claims leidt er toe dat claimorganisaties een financiële sponsor zoeken die het risico wil lopen dat er pas na lange tijd (soms wel 10 jaar) uitzicht op een schikking is en dus dat de voorfinanciering gaat renderen. In dat licht is het ook duidelijk dat de vergoeding voor het risico voor deze financieringspartij hoger is dan een paar procentjes. Het percentage varieert van 15 tot 25%. Het laatstgenoemde percentage van 25% kwam ik tegen bij de luchtvaartindustrie. Een luchtvaartmaatschappij betaalt een vergoeding aan de gestrande passagier als een vliegtuig langer dan 3 uur te laat vertrekt, meestal is dat een bedrag van €250. Hier wordt dan de 25% op ingehouden. Een redelijke vergoeding, want ook hier is succes niet gegarandeerd.
Dat het gaat om enorme bedragen die geclaimd kunnen worden, werd onlangs duidelijk. Nationale Nederlanden werd door een claimstichting (Wakkerpolis/NNClaim) aangeklaagd voor het ten onrechte in rekening brengen van eerste kosten en onduidelijke voorwaarden. In de pers werd een bedrag van € 3,3 miljard genoemd. Als daar een groot deel van overeind blijft dan voelt het bijna als Robin Hood die de zwakkeren in de samenleving een helpende hand biedt.
Maar hoe weet je nu als gedupeerde of een claimorganisatie een gezonde en integere organisatie is waar je je bij kunt aansluiten? Uit het verleden zijn voorbeelden bekend dat gedupeerden vooraf inschrijfgeld moesten betalen en er jaren later achter kwamen dat hun inleg als sneeuw voor de zon was verdampt of opgegeten door de claimorganisatie. In 2011 werd als tegenwicht een Claimcode opgezet die er op gericht was helderheid te verschaffen over hoe een bonafide claimorganisatie er uit hoort te zien. Het komt er kort gezegd op neer dat een volgens de Claimcode opgezette organisatie geen overmatige vergoedingen aan de bestuurders verstrekt. Daarnaast verwacht de code van de organisatie dat de governance serieus wordt opgetuigd. Naast het bestuur moet er ook een toezichthoudend orgaan zijn. De leden van het bestuur en raad van toezicht moeten ook competent zijn om hun taak te kunnen uitoefenen. Transparantie over de jaarresultaten moet er vervolgens voor zorgen dat gedupeerden ook achteraf nog eens kunnen vaststellen dat de organisatie goed en integer is geweest.
Zelf ben ik ook betrokken bij een claimstichting. Daarbij vind ik het enorm belangrijk dat de Claimcode gevolgd wordt. Een goede governance, mensen van goede naam en faam en een sponsor/funder die ook haar sporen verdiend heeft. Transparantie moet hoog in het vaandel staan, dus geen onduidelijke of schimmige verhalen. Als de Claimcode gevolgd wordt is daar ook geen aanleiding voor. Je ziet dat ook terug bij de rechterlijke macht die de claims beoordeelt. Er wordt pas serieus naar gekeken als de claimorganisatie de Claimcode volgt. Ook de wetgever hecht hier inmiddels belang aan door in komende wetgeving delen van de code tot recht te verheffen. Een goede zaak dus. Het kaf wordt van het koren gescheiden, zodat gedupeerden uiteindelijk een partij vinden die eerlijk en transparant de strijd aangaat. In het geval van de Staatsloterij duurde het een tijd voordat deze organisatie inzag dat er verkeerd gehandeld is. Een uitspraak van de Hoge Raad nota bene is dan nodig om de spijtbetuiging te verkrijgen. Het zou grote organisaties sieren als ze eerder tot dat besef komen. Als er fout gehandeld is dan moet de fout hersteld worden. Over de hoogte van een compensatie kan dan onderhandeld worden. Ook dan is het zaak dat de claimorganisatie de belangen van de gedupeerden bewaakt en niet gaat voor eigen belang. De transparantie die de claimcode afdwingt zou hierin moeten helpen.
Ben je gedupeerd en overweeg je een claim in te dienen? Kijk goed naar hoe de claimorganisatie haar zaken voor elkaar heeft. Is zij open en transparant en is goed te volgen hoe zij opkomt voor de belangen van de gedupeerden? Dan kun je instappen. Bij twijfel over de governance of openheid: niet in zee gaan met die partij. Ook voor het vooraf betalen van een vergoeding geldt: niet doen.
Vandaag heb ik mij aangemeld bij de groep van gedupeerden die door de Staatloterij in het verleden misleid is bij deelname aan haar loterij. Nu maar afwachten of ik een prijs ga winnen in deze eenmalig georganiseerde trekking…