Eenvoud is een sleutelwoord voor 2017 ...

In het FD van 14 januari stond boven een artikel van Saskia Nijs de kop ‘2017 wordt het jaar van ‘Less is more’’. Het artikel ging over het verkorten van de werktijd en dat dit meer productiviteit zou opleveren. Zonder afbreuk aan het artikel te doen was het eerste dat mijn oog trok het begrip ‘less is more [**] ' . Een begrip in de wereld van de architectuur en door Mies van der Rohe geïntroduceerd. Hij was een Duits-Amerikaans architect en meubelontwerper. Zijn architectuur, waar onder diverse wolkenkrabbers, bezit heldere afgemeten vormen en onderscheidt zich door het bedacht en precies gebruik van glas, staal en natuursteen. Van hem is de uitspraak: Less is more . Een mooi voorbeeld van zijn architectuur is in Barcelona te vinden, namelijk het gebouwtje dat hij ontwierp voor de Wereldtentoonstelling in 1929. Als je door dit gebouw loopt voel je de kracht van de eenvoud.

Eenvoud is naar mijn mening een sleutelwoord voor 2017 en ik vind dat Saskia gelijk heeft met haar statement. Het begrip ‘Less is more’ is dan ook toepasbaar op diverse branches en sectoren. Het lijkt mij interessant om dit begrip eens los te laten op de accountantssector. Waar ik dan direct aan moet denken zijn de Wicked Problems. Ik herhaal nog even de door de Monitoring Commissie Accountancy genoemde problemen:

• de effecten van het verdien- en businessmodel op gedrag en cultuur binnen organisaties waarin naast de wettelijke verplichte accountantscontrole ook andere diensten worden    uitgevoerd;
• het partnermodel en het intern verrekenmodel tussen de advies- en controlepraktijk. Daarbij hoort ook het meenemen van de (regelmatig gespannen) relatie tussen de controle- en de adviespraktijk binnen één organisatie;
• het vinden van een evenwichtige en geloofwaardige balans tussen cliëntbelang en publiek belang. Het feit dat de gecontroleerde cliënt de accountant (opdrachtgeverschap) voor zijn diensten compenseert, blijft voor velen in het maatschappelijk verkeer een voortdurend punt van aandacht en discussie; • de benadering door en de rol van de accountant ten aanzien van het fraudevraagstuk;
• onvoldoende eenduidigheid over het begrip en de duiding van (audit)kwaliteit; • de gevolgen van de marktordening (oligopolie ‘Big 4’) en beperkte marktwerking

De meest simpele oplossing zou natuurlijk zijn: neem iedereen in loondienst bij de overheid. Maar dat is te simpel gedacht. Als je gaat voor eenvoud in de accountantssector moet je wel baanbrekend te werk gaan. Misschien niet in dienst van de overheid, maar in dienst van een kantoor dat de maatschappelijke kant van het beroep onderstreept. Waar geen adviseurs op de bagagedrager van de accountant meerijden. En, waar de beloning niet voorop staat maar de beloning de resultante is van de geleverde kwaliteit, het werken voor een klant en zorgen dat de medewerkers een goede life balance hebben. Als dat in 6 uur kan zoals het FD artikel stelt is dat toch heel mooi en hoeft het schaarse talent zich niet op te blazen door de vele uren die nu in de accountantspraktijken geleverd worden. Dit scheelt vast heel veel regelgeving waar het beroep zich nu aan moet houden. Denk bijvoorbeeld maar aan de onafhankelijkheidsregels die steeds strikter worden bij onder één huis samenwerkende beroepen. Als die beroepen onafhankelijk van elkaar opereren lost dat een groot deel van de problemen op.

Dan de regels die voor de accountant gelden in het uitoefenen van zijn beroep. Het handboek van de accountant dijt ieder jaar weer verder uit. Overigens veel van de regels zijn heel zinnig, bijvoorbeeld die over fraude en continuïteit. Deze regels geven een duidelijk kader waar de onderneming voor verantwoordelijk is en wat van de accountant verwacht mag worden. Misschien is het zinvol om de regels eens van wat meer afstand te bekijken en te bezien of er niet wat teveel zijn en wie weet zijn er regels die eigenlijk niet zo nuttig zijn voor het werk van de accountant. In de gedachte van ‘Less is more’ zou dat de accountant ook kunnen helpen een kwalitatief betere audit te doen. Uiteindelijk gaat het niet om de regels maar wat speelt er nu bij een onderneming en ben je als accountant in staat dat te begrijpen en daar een oordeel over te geven.